Nhật Bản là một quần đảo núi lửa hình vòng cung trải dài 2.000 km từ Đông Bắc sang Tây, nằm ở rìa phía Đông lục địa Á Âu và rìa phía Tây Thái Bình Dương. Ở trung tâm Nhật Bản là dãy núi cao 2.000 đến 3.000m, tạo nên địa hình vô cùng hiểm trở.
Nhật Bản phần lớn có khí hậu là ôn đới, tuy nhiên, cũng có khu vực thuộc đới cận Bắc cực đến cận nhiệt đới. Lượng mưa trung bình hằng năm dao động từ 1.000 đến 3.000mm tùy theo khu vực. Những đặc điểm địa lý và khí hậu này tạo nên bốn mùa rõ rệt tại Nhật Bản.
Ngoài ra, Nhật Bản cũng phát triển mạnh về cơ sở hạ tầng như nhà kính, v.v... giúp trồng và phân phối thương mại các loài hoa và cây cảnh đa dạng và chất lượng cao nhất thế giới trong suốt cả năm.
Bên cạnh đó, lịch sử tự chủ quản lý tài chính và hành chính của hàng trăm thành phố địa phương vào thời Edo đã tạo nên truyền thống lâu đời mà các nhà trồng hoa luôn nỗ lực cải tiến và lai tạo các sản phẩm nông lâm nghiệp phù hợp với điều kiện địa phương. Nhờ vậy, Nhật Bản hiện sở hữu hơn 1.000 nhà nhân giống hoa và cây cảnh cá nhân.
Từ thuở sơ khai, người Nhật Bản vốn yêu mến thiên nhiên, và lần đầu tiên hoa được nhắc đến trong tác phẩm văn học là vào thế kỷ thứ 8, trong tập thơ “Manyoshu (万葉集 - Vạn diệp tập)”. Đây là tuyển tập thơ ca Nhật Bản cổ nhất, trong đó có nhiều bài thơ được sáng tác về hoa và thiên nhiên. Không chỉ hiện diện trong văn học, hoa văn cây cỏ còn được sử dụng nhiều trong các tác phẩm nghệ thuật, kimono và đồ thủ công mỹ nghệ.
Bắt nguồn từ việc dâng hoa cúng Phật, văn hóa trang trí hoa đã được phát triển thành nghệ thuật cắm hoa Ikebana vào thế kỷ 15 và được lưu truyền cho đến ngày nay.
Cách thưởng thức hoa của người Nhật ban đầu chỉ là hái những bông hoa dại từ cánh đồng và ngắm nhìn. Tuy nhiên, khi văn hóa làm vườn được du nhập từ Trung Quốc, họ dần dần bắt đầu trồng và thưởng thức những bông hoa đẹp do chính tay mình vun trồng.
Tại Nhật Bản, văn hóa thưởng thức hoa vốn chỉ dành cho tầng lớp thượng lưu trong xã hội. Tuy nhiên, đến thời Edo (1603-1868), khi xã hội ổn định sau nhiều biến động, người dân bình thường cũng có điều kiện để trồng và thưởng thức hoa. Từ đó, văn hóa yêu hoa và trồng hoa trở thành nét đặc trưng của toàn xã hội Nhật Bản. Văn hóa thưởng hoa của người Nhật vẫn tiếp tục cho đến ngày nay.
Các giống cây trồng được lai tạo mà Nhật Bản dẫn đầu thế giới luôn được đánh giá cao trong các cuộc thi của Hội chợ triển lãm làm vườn quốc tế. Những điểm nổi bật khiến các giống hoa và cây cảnh Nhật Bản được đánh giá cao đó là, có những giống cây chỉ được trồng tại Nhật Bản, kỹ thuật canh tác tỉ mỉ của người trồng giúp phát huy tối đa đặc điểm của giống cây, thể hiện qua hình dạng và màu sắc đẹp nhất. Ngoài ra, việc quản lý bón phân và tưới nước chính xác cũng giúp hoa nở rộ hoàn toàn, ngay cả khi chỉ là nụ của hoa tươi cắt cành.
Các loại hoa tươi cắt cành thường được xuất khẩu từ Nhật Bản ra nước ngoài có thể kể đến như hoa hương đậu có cành dài trên 40cm và cánh hoa lớn, hoa lily lửa có cành dài trên 60cm và cánh hoa lớn, hoa cát tường cánh kép lớn sặc sỡ, đa dạng về chủng loại và có thể giữ tươi lâu, ngoài ra còn có hoa mao lương chỉ được trồng ở Nhật Bản, v.v...
Tại Nhật Bản, thị trường hoa và cây cảnh (bán sỉ và bán sỉ trung gian) được phát triển trên toàn quốc, có thể đáp ứng xuất khẩu nhanh chóng ngay cả đối với các đơn hàng số lượng ít và nhiều loại.
Ngoài ra, bonsai và cây cảnh được những nghệ nhân có kỹ thuật truyền thống tạo thành những tác phẩm nghệ thuật, và ở các nước EU, trào lưu bonsai đang ngày càng được yêu thích trong mọi lứa tuổi.
Ngoài ra, các loại hoa tươi cắt cành như hoa hướng dương, hoa cát tường, hoa hoàng anh, v.v... và các loại cây con của hoa dạ yến thảo, hoa păng-xê, v.v... được cải tiến bằng công nghệ nhân giống ưu việt của Nhật Bản, cũng chiếm phần lớn trong các loại cây con được phân phối trên thế giới.
Để đáp ứng từng nhu cầu cụ thể của khách hàng, các nhà sản xuất hoa và cây cảnh Nhật Bản vẫn đang nỗ lực không ngừng trong việc sáng tạo và cải tiến kỹ thuật trồng trọt phù hợp với điều kiện khí hậu của địa phương, cẩn trọng lựa chọn và tuyển chọn, nhân giống từ nhiều giống hoa đa dạng nhằm tạo ra sự khác biệt với các nhà sản xuất khác.
Ngoài ra, nhiều cuộc thi và hội thi đánh giá các giống hoa và cây cảnh mới thường xuyên được tổ chức trên toàn quốc và ở mỗi tỉnh thành của Nhật Bản. Kết quả là, có hơn 1.000 nhà nhân giống cá nhân tham gia vào công việc nhân giống hoa và cây cảnh, bên cạnh các công ty nghiên cứu phát triển giống mới và cơ quan nghiên cứu thử nghiệm quốc gia, với hơn 2.000 loại hoa và hơn 40.000 loại giống được trồng và phân phối thương mại. Nhờ đó, Nhật Bản trở thành quốc gia duy nhất trên thế giới mỗi năm giới thiệu hơn 2.000 loại giống mới.
Ngoài ra, các viện nghiên cứu hoa và cây cảnh quốc gia, v.v... cũng đang nỗ lực tăng cường năng lực nghiên cứu và phát triển giống hoa mới thông qua các kỹ thuật nhân giống tiên tiến như sử dụng công nghệ sinh học, đột biến sinh học bằng cách chiếu xạ gamma và công nghệ tái tổ hợp gen, v.v...
